Xây nhà cấp 4 bằng gạch ba banh, có tin được không ? KN210087

Hiện nay, hầu hết các công trình từ dân dụng đến công nghiệp đều sử dụng gạch không nung. Với những ưu điểm là lợi thế riêng của mình, gạch không nung đang dần được thay thế nguồn gạch nung truyền thống, đặc biệt là gạc ba banh (ba vanh) được sử dụng ở nông thôn rộng rãi để tiết kiệm chi phí khi xây các công trình phụ như hàng rào, giếng, nhà bếp, nhà vệ sinh…. Vậy liệu có tin được không nếu xây nhà cấp 4 bằng gạch ba banh ? 

Nhà cấp 4 là kiểu nhà truyền thống và phổ biến nhất của những vùng quê Việt Nam và với tính kiên cố, đơn giản, rộng rãi. Những năm trở lại đây thiết kế nhà cấp 4 với những kiến trúc độc đáo với tính thẩm mĩ cao được ưa chuộng, để tiết kiệm chi phí cho công trình, người ta thường xây nhà cấp 4 bằng gạch ba banh, vậy gạch ba banh là gì, cách đóng gạch ba banh ra sao, ứng dụng và ưu điểm, nhược điểm, quy trình xây như thế nào, kiến trúc Angcovat sẽ cũng cấp nguồn tư liệu chính xác nhất.

Gạch ba banh là gì?  

Gạch ba banh (ba vanh) là loại gạch không nung được sử dụng từ rất lâu đời

Gạch Ba banh, còn gọi là parpaing (theo tiếng gốc Pháp ngữ), pác panh, pa panh, ba banh, gạch bi; là một loại giạch không nung, được nén từ xỉ than (nguyên liệu chính) với một lượng nhỏ vôi, hoặc xi măng để liên kết. Đây là loại gạch có từ lâu đời  ờ Việt Nam. Quy trình sản xuất gạch ba vanh hiện nay còn dừng ở mức khá thủ công. Người thợ làm gạch ba vanh sẽ tiến hành đóng gạch bằng tay thông qua một cái khuôn tạo hình sẵn hoặc cũng có thể được làm bằng máy nhưng với công suất rất nhỏ, lực rung ép thấp. Và đây cũng chính là lý do vì sao cường độ chịu lực của gạch ba vanh chỉ phù hợp với việc dùng để xây, sửa các công trình nhỏ như nhà cấp 4 1 tầng ở nông thôn.

Theo số liệu nghiên cứu về gạch ba vanh thì tỉ lệ xi măng trong nó chỉ chiếm 8% so với các nguyên vật liệu khác. Bởi thế một bức tường sử dụng gạch ba vanh chỉ có khả năng chịu lực rơi vào khoảng từ 30 đến 50kg/m³.

Trên thực tế thì các loại gạch không nung như gạch ba vanh đã được sử dụng ở nước ta từ rất lâu nhưng do phương tiện sản xuất sơ sài nên nó chưa được phổ biến rộng rãi.

Quy trình làm gạch ba banh   

Gạch ba banh trọng lượng khá nặng được chủ yếu được sản xuất thủ công khi dùng để xây nhà cấp 4

Gạch ba vanh là loại gạch được sản xuất thủ công bằng cách trộn nguyên liệu và đóng vào khuôn sau đó đem phơi, trọng lượng của gạch thường lớn, tuy nhiên hiện nay khi sản xuất với quy mô lớn người ta đã dùng công nghệ rung và ép lực thủy cường để tăng chất lượng của gạch và đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn là phương pháp thủ công.

– Bước thứ 1: Xử lý và chuẩn bị nguyên liệu:
+ Nguyên liệu Mạt đá, xỉ than, cát đen được phân loại, hạt thô sẽ được nghiền nhỏ tới độ hạt mịn (kích thước hạt ≤3mm). Sau khi nghiền thì được dữ trữ ở kho bãi tập kết để tiện cho việc trộn cấp phối;
+ Nguyên liệu ( Xi măng, phụ gia, nước) dự trữ tại kho bãi chứa nguyên liệu, sau đó qua băng tải đưa vào bộ phận định lượng.

– Bước thứ 2: Định lượng và trộn nguyên liệu:

+) Định lượng phối liệu sẽ được điều chỉnh cho phù hợp với chủng loại nguyên liệu có tại địa phương và số lượng gạch cần sản xuất: 

+) Trộn nguyên liệu : Có thể trộn bằng tay nếu làm thủ công, trộn bằng máy nếu sản xuất với quy mô lớn.

Sau khi cấp phối được pha trộn theo tỷ lệ đã được tính sẵn qua hệ thống tự động hóa, hỗn hợp nguyên liệu đưa vào máy trộn. Nguyên liêu được trộn đều theo thời gian qui định, máy sẽ tự động mở giàn phun phụ gia, nước để máy trộn đều hỗn hợp nguyên liệu với phụ gia. Hỗn hợp sau phối trộn được tự động đưa vào máy ép gạch (máy ép thủy lực song động  nhờ hệ thống băng tải.

– Bước thứ 3: Đóng ép gạch

+ ) Hiện nay việc xây nhà cấp 4 bằng gạch ba banh cũng ở quy mô nhỏ nên còn dừng ở mức khá thủ công. Người thợ làm gạch ba vanh sẽ tiến hành đóng gạch bằng tay thông qua một cái khuôn tạo hình sẵn hoặc cũng có thể được làm bằng máy nhưng với công suất rất nhỏ, lực rung ép thấp, ở nông thôn thường sử dụng cách đóng gạch như vậy vì không có máy móc thiết bị hiện đại.

+) Ở trình độ cao hơn với quy mô lớn:

Máy đóng gạch ba vanh hiện đại

Tại máy ép thủy lực song động, khi phễu chứa của máy chính đã được cấp đầy nguyên vật liệu, 1 pallet sắt được đẩy vào bằng xi lanh thủy lực và được định vị trên bàn máy. Khuôn dưới hạ xuống mặt pallet. Hộp nạp liệu tiến vào và nạp liệu cho khuôn. Cánh khuấy quay được dẫn động qua bộ mô tơ – bộ truyền xích, nhằm đảm bảo cho việc nạp liệu được hoàn hảo. Sau khi nạp liệu xong, hộp nạp liệu rút ra và khuôn trên sập xuống thực hiện quá trình rung ép tạo hình. Sau đó khuôn dưới được nhấc lên bằng 1 xi lanh thủy lực để dỡ khuôn. Khi khuôn dưới ra khỏi chiều cao viên gạch thì khuôn trên cũng tự động được nhấc lên theo. Tiếp đó xi lanh thủy lực sẽ đẩy 1 pallet rỗng vào bàn máy và đẩy pallet có gạch thành phẩm ra ngoài băng tải xích của thiết bị xếp gạch tự động. 1 chu trình ép tạo hình mới lại bắt đầu trên máy chính.

Nhờ vào hệ thống thủy lực, máy hoạt động tạo ra lực rung ép lớn từ trên xuống và từ dưới lên (Lực ép tối đa 1400KN ) để hình thành lên các viên gạch không nung 2 lỗ đồng đều, đạt chất lượng cao và ổn định.  

- Bước 4: Dưỡng hộ, xếp gạch 

Gạch ba banh xếp chồng để dưỡng hộ

Nếu đóng gạch thủ công bằng tay thì sau khi đóng sẽ được trải ra rồi phơi ra nắng để gạch cứng lại sau đó bảo dưỡng trong thời gian nhất định, trong thời gian dưỡng hộ sẽ được phun ẩm, sau đó xếp thành chồng. Trước khi xây nhà cấp 4 bằng gạch ba banh thì cần chuẩn bị gạch từ lâu trước đó cùng những vật liệu khác như gỗ, cát…

Viên gạch sau khi ép sẽ được chuyển và xếp từng khay vào vị trí định trước 1 cách tự động. 1 xe nâng sẽ đưa giá thép đầy ra khu dưỡng hộ sản phẩm, xe nâng sẽ chở giá có pallet gạch khô lại và đặt lên thiết bị chở giá. Các pallet gạch được Thiết bị dỡ gạch tự động hạ lần lượt xuống băng tải xích và đưa đến Thiết bị tách gạch. Tại đây gạch được tách tự động ra khỏi các tấm pallet và đẩy sang băng tải chở sản phẩm số. Nhờ đó mà ta có thể chuyển gạch vừa sản xuất ra khu vực dưỡng hộ.

Trong thời gian dưỡng hộ gạch sẽ được phun ẩm. Sau khi gạch được xếp đầy lên các giá thép, xe nâng sẽ đưa các giá thép vào khu dưỡng hộ. Tại đây, gạch được dưỡng hộ trong vòng 24 giờ. Trong quá trình dưỡng hộ, luôn luôn giữ độ ẩm cho gạch bằng cách phun nước và đảm bảo phòng dưỡng hộ không có gió lùa và ánh nắng chiếu vào gạch. Sau khi dưỡng hộ trong nhà xong, xe nâng đưa các giá chứa gạch khô đặt lên Thiết bị chở giá đỡ, các pallet gạch được dỡ và gạch được tách ra khỏi pallet, được công nhân đưa ra xếp đống ngoài bãi thành phẩm.

Tại bãi thành phẩm, gạch tiếp tục được phun nước bảo dưỡng hàng ngày và chờ xuất xưởng. Sản phẩm được xe chuyên dụng, cẩu tự hành bốc lên và đem đến vị trí kho bãi, xếp thành lô thành hàng, thành kiện hay chồng theo tiêu chuẩn và được nhập kho. Xếp ở bãi phải tuân thủ có đường vào và ra. Lô xếp trước được lấy trước và xếp sau được lấy sau, đảm bảo cho kho bãi được luân chuyển lần lượt.

Ưu điểm của gạch ba vanh  

Xây nhà cấp 4 bằng gạch ba vanh với kiến trúc đơn giản, đẹp ở nông thôn

Xây nhà cấp 4 bằng gạch ba banh nói chung và gạch không nung nói riêng mang đến cho chủ đầu tư khá nhiều lợi ích như:

- Giá thành thấp, thi công nhanh gọn.

- Không chỉ có vậy, do được cấu tạo từ những chất liệu tự nhiên không dùng hóa chất hay phụ gia độc hại nên sử dụng gạch không nung ba vanh cho các hạng mục công trình xây dựng còn góp phần không nhỏ trong việc bảo vệ môi trường.

- Bên cạnh những lợi ích nói trên thì gạch không nung ba vanh còn có khả năng cách âm, cách nhiệt và độ bằng phẳng khá tốt.

- Theo các chuyên gia xây dựng thì nếu bạn sử dụng gạch không nung ba vanh cho một hạng mục công trình nhất định sẽ tiết giảm được chừng từ 15 đến 20% chi phí cho toàn bộ hạng mục.

Nhược điểm của gạch ba banh

- Gạch ba banh độ gắn kết kém gây ra tình trạng tường bở, do đó, khi khoan hoặc đóng lên tường gặp nhiều khó khăn.

- Kích thước không phổ thông, mẫu mã tương đối xấu, trọng lượng nặng…

- Gạch ba banh sản xuất theo công nghệ cũ có độ hút nước của gạch cao, nếu không xử lý ép tốt trong quá trình thi công sản xuất thì sẽ gây ra các hiện tượng ẩm mốc, rạn nứt công trình… Ngày nay thì độ hút ẩm của gạch không nung cũng đã cải thiện đáng kể, chỉ từ 8-12%

- Cường độ chịu lực của gạch ba vanh kém hơn gạch nung bình thường.

Xây nhà cấp 4 bằng gạch ba banh như thế nào?   

Xây nhà cấp 4 bằng gạch ba vanh vẫn có thể lên tầng bình thường

- Gạch ba banh là loại gạch truyền thống của nhân dân ta có phương thức sản xuất đơn giản, thường được dùng để xây nhà cấp 4 gọn nhẹ hoặc xây bờ rào. Khi có ý định xây sửa nhà, người ta sẽ chuẩn bị trước nguồn vật liệu trong thời gian dài trước đó để tiết kiệm chi phí, trong đó có việc tự đóng gạch vào khuôn. Vì chịu lực không cao nên người ta chỉ sử dụng gạch ba vanh để làm những công trình nhà cấp 4 hoặc công trình phụ như nhà tắm, nhà vệ sinh, hàng rào…  

Đóng gạch ba banh để xây hàng rào

- Hiện nay do tập quán sử dụng của các vùng miền, một số chủ đầu tư vẫn sản xuất gạch ba banh nhưng dùng công nghệ rung, ép thủy lực cường đô lớn nên cường độ và mẫu mã viên gạch được cải thiện rất nhiều, tại một số địa phương khách hàng đã tin dùng và sử dụng các loại gạch này để xây nhà ở, khuôn viên, nhà kho…

- Xây nhà cấp 4 bằng gạch ba banh khi tự đóng thì sẽ không mất chi phí mua và nếu mau thì giá cả cũng không đắt, khoảng 1.500 đồng đến 2.200 đồng/1 viên ba banh.

- Gạch ba vanh thường có kích thước là 220 x 450( 2 ngang bằng 1 dọc), vì thế chúng ta có thể tính ra được 1m2 diện tường xây sẽ sử dụng 10 viên gạch ba banh. Vậy ví dụ một mẫu nhà cấp 4 đẹp với diện tích 60m2 thì sẽ phải đóng khoảng 600 viên gạch.

Kích thước gạch ba banh loại nhỏ 110x140x280mm thì 1m2 diện tường xây sẽ sử dụng khoảng 25 viên gạch, từ đó có thể tính được tổng số viên gạch để xây nhà.

Xây nhà cấp 4 bằng gạch ba banh ngày nay vẫn khá phổ biến ở các vùng nông thôn vì chất lượng gạch được cải thiện

Mặc dù ngày nay đã có nhiều loại gạch với ưu điểm và tính năng tốt khác nhau nhưng với những gia đình ở nông thôn chưa có đủ điều kiện xây nhà thì việc xây nhà cấp 4 bằng gạch ba banh rất hữu ích vì nó tiết kiệm được rất nhiều chi phí xây dựng dù tự đóng hay mua thì vẫn đảm bảo được độ rẻ, tốt của nó, mặc dù độ chống chịu không được như gạch nung nhưng với những kiểu nhà cấp 4 1 tầng bình thường thì các bạn hãy tin tưởng vào độ bền của nó, hơn nữa với máy móc hiện đại thì hình thức, chất lượng của gạch ba banh cũng đã cải thiện hơn rất nhiều.