Tư vấn chi tiết: Có nên thiết kế giếng trời cho nhà ống ? KN222088

Có nên thiết kế giếng trời cho những công trình nhà phố, nhà ống là vấn đề luôn tồn tại khi thiết kế và xây dựng nhà ở những khu đô thị “đất chật người đông”, đặc biệt là khi các mẫu biệt thự đẹp bị hạn chế mặt thoáng, thậm chí 3 mặt giáp các công trình khác, khi đó giếng trời là một biện pháp kỹ thuật về kiến trúc được sử dụng phổ biến và hiệu quả.

Mặc dù giếng trời là cách xử lý kiến trúc hiệu quả cho nhà phố chật hẹp nhưng có nên thiết kế giếng trời là vấn đề đòi hỏi chúng ta cần cân nhắc kỹ lưỡng về các nhược điểm của nó cũng như lưu ý về các giải pháp để khắc phục để đảm bảo cả về tính thẩm mĩ, tính kỹ thuật và cả sự an toàn.

Giếng trời là gì ?  Chi tiết cấu tạo của giếng trời 

- Giếng trời là một khoảng không gian từ mái thông xuống tầng trệt theo phương thẳng đứng, thiết kế này có thể có hoặc không trong một ngôi nhà.

- Giếng trời là một hình ảnh, một bộ phận quen thuộc trong kiến trúc các ngôi nhà hiện đại. Đặc biệt là những căn nhà phố bị vây kín không có nhiều mặt thoáng. Vậy có nên thiết kế giếng trời không khi nó có vai trò như một tiêu chuẩn thiết kế, một giải pháp kiến trúc tối ưu mang lại sức sống cho những ngôi nhà ống, đặc biệt cần thiết với những căn nhà 3 bên đều giáp nhà hàng xóm và đồng thời cũng là xu hướng xây dựng nhà ở mới đang phát triển mạnh hiện nay.

- Cấu tạo của giếng trời – có nên thiết kế giếng trời cho nhà ống gồm 3 bộ phận hợp lý kiến trúc:

+ Đáy giếng: ở tầng dưới cùng, được sử dụng để trang trí, làm tiểu cảnh, bố trí cây hoa, hòn non bộ… kết hợp với không gian tiếp khách, làm phòng ăn.

+ Thân giếng: chiếu sáng cho các tầng bên trên

+ Phần đỉnh giếng: để chiếu sáng và thông gió, có mái kính và hệ khung mái. Trên đỉnh giếng có thể trang trí bằng hệ khung mái, hoa sắt. Giếng trời có thể có mái hoặc không có mái. Nếu xây nhà ống có giếng trời trong nhà thì cần có mái che, nếu ở sau nhà thì có thể không cần mái.

Phân tích những ưu, nhược điểm của giếng trời để lựa chọn có nên thiết kế giếng trời không

Ưu điểm của giếng trời – Có nên thiết kế giếng trời không ?

Kiến trúc sư tư vấn có nên thiết kế giếng trời cho công trình nhà ống

- Tác dụng lấy sáng: Trong những ngôi nhà ống mặt tiền nhỏ hẹp, kích thước chiều sâu lớn và đặc biệt là 3 mặt tiền giáp các công trình khác thì việc mang lại sức sống, ánh sáng tự nhiên cho không gian nội thất được cho rằng cần thiết sử dụng biện pháp thiết kế giếng trời với kích thước phù hợp không gian kiến trúc. Giếng trời là một giải pháp kỹ thuật tối ưu nhằm cung cấp ánh sáng tự nhiên cho ngôi nhà bằng quá trình chiếu sáng từ phần mái giếng trời xuống chân giếng trời giúp ánh sáng lan tỏa toàn bộ không gian nội thất vì thế có nên thiết kế giếng trời cho nhà thiếu sáng tự nhiên không ? Theo phong thủy, ánh sáng tự nhiên là nguồn sinh khí giúp duy trì sức khỏe sức sống cho con người vì thế ánh sáng là một yếu tố không thể thiếu trong ngôi nhà.

- Tác dụng thông gió tự nhiên, điều hòa không khí: Lấy gió tự nhiên cũng là một trong những chức năng quan trọng của giếng trời, theo đó, giếng trời giúp quá trình lưu thông trao đổi không khí môi trường bên trong và bên ngoài ngôi nhà diễn ra đều đặn, giúp ngôi nhà thoáng mát hơn, trong lành và dễ chịu hơn. Đây cũng là lí do nhiều gia chủ cân nhắc có nên thiết kế giếng trời để ngôi nhà được mát mẻ hơn, đặc biệt là trong mùa hè nóng bức.

- Tiết kiệm điện năng: Nhờ có giếng trời, không gian nội thất trở nên sáng sủa và mát mẻ hơn, nhờ đó chúng ta tiết kiệm được năng lượng điện cho các hệ thống làm mát và đèn chiếu sáng, mang lại hiệu quả kinh tế.

Giếng trời là khoảng không gian từ mái thông xuống tầng trệt theo phương thẳng đứng

- Tác dụng tạo vẻ đẹp thẩm mĩ: Giếng trời xuất hiện ở châu Âu từ thời kỳ phục hưng, cụ thể là ở các nhà thờ lớn, bảo tàng cổ và đã được cách tân qua nhiều thời kỳ cho phù hợp hơn với nhu cầu sử dụng.

Có nên thiết kế giếng trời để trang trí ? Giếng trời là một giải pháp kiến trúc mang tính kỹ thuật nhằm lấy sáng và thông thoáng tự nhiên, giải pháp của môi trường vi khí hậu; nhưng thực tế, giếng trời trở thành một không gian đặc biệt, một điểm nhấn của ngôi nhà. Thông thường, để khai thác tối đa hiệu quả, giếng trời thường được đặt ở khoảng giữa nhà. tại vị trí đó, có thể khai thác giếng trời tới ba mặt (một mặt thường giáp tường biên), cho các không gian phòng ngủ, phòng vệ sinh, cầu thang, hành lang… hay các phòng chức năng khác. Vị trí trung tâm đó làm cho giếng trời hút tầm nhìn, gây ấn tượng thị giác và dễ được đầu tư, chăm chút để cho giếng trời đẹp, làm cho cả không gian lớn liền kề như phòng sinh hoạt chung, bếp… cũng đẹp hơn.

Có nên thiết kế giếng trời phụ thuộc vào đặc điểm của công trình

- Tác dụng phong thủy, có nên thiết kế giếng trời ?: Theo những nghiên cứu về phong thủy nhà ở, giếng trời không chỉ giúp lấy sáng, lấy gió tự nhiên mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe, tài lộc của các thành viên trong gia đình vì nó vận chuyển và trao đổi dòng năng lượng ở bên ngoài và bên trong ngôi nhà. Như vây nếu giếng trời được thiết kế đúng cách, đặt ở vị trí phù hợp phong thủy sẽ mang lại tài lộc, phúc khí cho gia đình vì nó giúp cân bằng về trường khí nội thất.

Nhược điểm và cách khắc phục – Có nên thiết kế giếng trời không?

Mỗi thiết kế giếng trời có những điểm khác nhau riêng. Xong qua sự nghiên cứu của các KTS angcovat thì cơ bản cũng có những nhược điểm chung và cách khắc phục sau đây:

- Âm thanh vang vọng trong nhà:

Bản chất giếng trời là một cái ống, vì vậy âm thanh truyền trong giếng trời rất vang và rõ. Người ngồi tầng dưới nói chuyện, người tầng trên có thể nghe thấy, làm mất sự riêng tư hoặc làm phiền lẫn nhau, đây là lí do nhiều gia đình băn khoăn có nên thiết kế giếng trời trong nhà không. Vì vậy, các mặt tường trong giếng trời không nên làm phẳng, trơn tất cả. Cần có một số mảng nhám, sần để tiêu âm như dùng sơn gai, ốp đá tự nhiên, gạch thẻ, gạch trần. Đó cũng là thủ pháp trang trí cho khu vực thông tầng. Đây là những thủ pháp bằng cách sử dụng các vật liệu tiêu âm và để giếng trời bớt độ phẳng và trơn của giếng.

- Thoát nước ở đáy giếng nếu không có mái che:

Đối với những giếng trời không có máy che thì việc tổ chức thoát nước ở đáy giếng phải đảm bảo thật tốt. Luôn phải đảm bảo đủ độ rộng cần thiết cũng như phải có hệ thống che chắn(cửa, vách, tường) ở khu vực xung quanh để tránh tình trạng nước mưa bắn làm bẩn những không gian sinh hoạt khác.

- Tình trạng thừa sáng mùa hè – có nên thiết kế giếng trời:

Ở một số vùng, nắng mùa hè rất gay gắt, nhất là vào buổi trưa mặt trời chiếu thẳng xuống giếng trời, có thể gây thừa sáng, chói lóa. Bởi vậy, sàn, cầu thang gỗ hoặc các đồ đạc trong khu vực này có thể bị phai màu sơn, hư hỏng. Chủ nhà nên lắp đặt thêm hệ thống rèm dưới mái giếng trời để chắn nắng và điều tiết lượng ánh sáng. 

- Giếng trời có mái thì phải đảm bảo một giải pháp hợp lý cho hệ thống các khe, ô thoáng để tránh mưa to, gió lớn làm nước mưa rơi xuống nhà.

Có nên thiết kế giếng trời phụ thuộc vào ưu nhược điểm của giếng trời

- Có nên thiết kế giếng trời với những vật dụng trang trí trên các bức tường của giếng trời như: cây cảnh treo, đèn chiếu sáng trang trí,… nên đảm bảo trong tầm tay với hoặc phải kiểm soát an toàn để thuận lợi cho việc sửa chữa cũng như chăm sóc khi cần thiết.

- Nếu dưới giếng trời không phải khu vực như vườn cảnh, bể cá mà lại là không gian sinh hoạt, nơi qua lại thì không nên treo đèn, chậu cây cũng như các vật trang trí nặng, to ở phía trên để tránh tình trạng rơi vỡ gây nguy hiểm.

- Các hệ thống hành lang, cửa sổ, cầu thang tiếp giáp với giếng thì cần có lan can, hoa sắt để đảm bảo một số tiêu chuẩn an toàn như chiều cao, khoảng cách khe hở,…

Cách thiết kế giếng trời phù hợp theo kiến trúc và theo phong thủy – có nên thiết kế giếng trời không ?

1. Thiết kế giếng trời phù hợp kiến trúc

Có nên thiết kế giếng trời phụ thuộc vào diện tích sàn và kích thước giếng trời phù hợp

- Diện tích tối thiểu và kích thước giếng trời:

Sẽ có rất nhiều người đặt ra những câu hỏi về diện tích tối thiểu của giếng trời là bao nhiêu đối với những mẫu nhà có diện tích nhỏ và cần phải tập trung triệt để phục vụ không gian sinh hoạt. Theo quy định của kiến trúc thì diện tích tối thiểu của giếng trời sẽ là 450x450, đủ để cơ thể một người lên xuống. Nhiều người do dự diện tích giếng trời chiếm nhiều không gian nên cân nhắc có nên thiết kế giếng trời không. Tuy nhiên, trong quá trình thiết kế thì kiến trúc sư sẽ trình bày tận dụng tối đa kích thước giúp mức độ thông thoáng của ngôi nhà đạt sự tối ưu nhất.

Ví dụ như đối với ngôi nhà có chiều dài từ 10m trở lên mới có thể lắp đặt giếng trời có độ rộng khoảng 1-2m và còn tùy thuộc vào độ cao của trần nhà để điều chỉnh kích thước (trần nhà càng cao thì kích thước giếng trời có thể điều chỉnh càng rộng. Với những ngôi nhà ống thông thường sẽ được thiết kế với diện tích không quá lớn, chỉ khoảng từ 4 – 6m2 để tránh ảnh hưởng đến diện tích tổng quan căn nhà. Như vậy, để tạo được một không gian mát mẻ, thoáng rộng cho ngôi nhà thì có nên thiết kế giếng trời với kích thước và không gian sinh hoạt thiết kế hợp lý, hài hòa với nhau.

Theo đó, mức độ ánh sáng và nhiệt độ của không gian của ngôi nhà sẽ chịu nhiều ảnh hưởng đến từ giếng trời. Kích thước giếng trời hợp lý theo quy luật sẽ phải nhỏ hơn 5% diện tích sàn (đối với phòng có nhiều cửa sổ) và nhỏ hơn 15% tổng diện tích mặt sàn (phòng có ít hoặc không có cửa sổ).

- Cách bố trí giếng trời hợp lý:

Thiết kế giếng trời cho nhà ống nên lấy gió theo phương ngang

Với những ngôi nhà ống ngắn thì có nên thiết kế giếng trời với dùng một giếng trời và giếng đó chỉ giải quyết lối thoát khí nóng trong nhà. Còn lấy gió vào phải lấy theo phương ngang (tốt nhất là hướng có gió). Ví dụ, tầng trệt trống, cửa không bít bùng để đón gió và đẩy không khí hầm trong nhà ra theo giếng trời. Nếu nhà có nhiều tầng, lấy thêm gió ngang ở tầng trên bằng phòng trống không vách ngăn hoặc sân.

Nhà ống dài, dùng 2 giếng trời, một ở khoảng giữa và một ở cuối nhà. Khi đó lối thông gió theo đường Parabol, một giếng đảm nhiệm vai trò đưa gió ra và một giếng đón gió vào theo nguyên tắc cân bằng áp suất tự nhiên trong không khí.

Bản vẽ mặt cắt thể hiện cách thiết kế giếng trời mang lại hiệu quả

Cho gió thoát tự nhiên trên những dàn thông gió ở các cửa. Khi không khí lùa ra sẽ có dòng đối lưu lùa trở vào. Tạo áp suất từ các phía khác để gió lưu động chính trong giếng trời thông tầng nằm ở khu vực giữa ngôi nhà. Giếng trời có thể thiết kế tiếp xúc trực tiếp hay gián tiếp với môi trường bên ngoài để lấy sáng và đối lưu không khí. Nhưng giếng chưa đủ, phải tạo áp lực bằng việc mở những cửa thông thoáng ở mặt tiền, sau nhà hoặc bên hông - nếu có thể, vậy có nên thiết kế giếng trời ? Tác động không nhỏ là thiết kế các cửa thông gió cố định và chính nó cũng là những ô trang trí căn nhà.

Ðưa ra một ví dụ nhà phố sâu 14 mét, dù không có sân, có thể tạo ba giếng thông tầng. Hai vị trí chính: một ở trung tâm nhà (buồng cầu thang) và một ở cuối nhà. Vị trí phụ là kề nhà vệ sinh. Diện tích thông thoáng này tối thiểu chiếm 10% trên tổng diện tích đất xây dựng.

2. Có nên thiết kế giếng trời theo phong thủy ?

Bản vẽ mặt bằng nhà ống thể hiện chi tiết giếng trời ở giữa nhà

Giếng trời là nơi đón ánh sáng và gió, đồng thời trao đổi dòng năng lượng giữa trong và ngoài ngôi nhà giúp cân bằng  năng lượng trong nhà, do đó giếng trời phải được bố trí phù hợp phong thủy. Ngoài việc giếng trời đón được khí tốt thì hình dáng cũng phải hài hòa với ngũ hành tương sinh với ngôi nhà.

Một giếng trời hợp phong thủy là phải được đặt ở những cung tốt, ví dụ nhu cung Tài lộc, Thiên mạng. Giếng trời thì không có hướng cụ thể tuy nhiên, khi đặt giếng trời người ta kiêng không đặt hướng bắc của ngôi nhà. Có nên thiết kế giếng trời hợp phong thủy kết hợp kiến trúc không ?

Mục đích của việc bố trí giếng trời là nạp vào nhiều ánh sáng hay giúp không khí lưu thông tốt. Phong thủy gọi trường hợp này là cân bằng âm dương, đặt giếng trời ở khoảng giữa nhà chính giúp kích hoạt luồng khí, đồng thời tăng cường tính hoạt động của Trung Cung Dương Cơ. Nhưng nếu nhà không quá dài, không bị tối, diện tích nhỏ, không có các phòng bị kẹp giữa thì không cần thiết phải bố trí giếng trời ở giữa. Đối với trường hợp này có nên thiết kế giếng trời thông thiên ở phía sau và tạo thông gió cho nóc buồng thang, kết hợp với sân phơi, sàn nước là đủ.

Một vài trường hợp không thể đặt giếng trời ở trung cung thì người ta sẽ đặt ở những cung khác cho hợp phong thủy hơn như: Một ngôi nhà bị xiên thì người ta sẽ thường đặt giếng trời ở góc đó để sửa chữa được góc khuyết này.

3. Có nên thiết kế giếng trời để tạo điểm nhấn trong trang trí nội thất ?

Có nên thiết kế giếng trời để trang trí không gian nội thất

Có rất nhiều cách làm đẹp cho giếng trời và tập trung ở 3 phần trong cấu tạo của giếng trời, mỗi bộ phận sẽ có cách trang trí khác nhau. Thường thì gia chủ thích phong cách tự nhiên nghĩa là tạo nên không gian xanh mang đến điểm nhấn đặc biệt cho ngôi nhà, đặc biệt là nếu giếng trời đặt ở giữa nhà.

- Đỉnh giếng (mái): Sử dụng mái kính và hệ khung mái (kết hợp hoa sắt bảo vệ)

Trang trí giếng trời từ phần mái để tạo không gian đẹp

Ở bộ phận này có thể trang trí bằng chính hệ thống khung mái, hoa sắt. Những kết cấu thép này khi được ánh nắng chiếu xuống, đổ bóng lên tường rất đẹp và sinh động. Ở đây cũng có thể treo đèn hay các vật trang trí.

- Thân giếng: Diện tường trong giếng trời có thể xây ốp trang trí, treo cây xanh nhẹ nhàng…kết hợp đèn điện chiếu sáng hình thù và hiệu ứng đẹp mắt.

- Đáy giếng: là bộ phận được tập trung trang trí hơn cả. Có nên thiết kế giếng trời để tạo điểm nhấn bằng cách có thể trang trí vườn cây, vườn khô nhỏ, thảm cỏ, cây cảnh, bể cá, hòn non bộ, dải sỏi…Tuy nhiên cần lưu ý trước hết phải đảm bảo chức năng của nó rồi mới đến việc trang trí, không nên quá phô trương và rườm rà làm giảm chức năng lưu thông ánh sáng, gió và không phù hợp với kiến trúc, không phù hợp kích thước.

Có nên thiết kế giếng trời đẹp trang trí tạo điểm nhấn cho ngôi nhà

Một số lưu ý khi thiết kế giếng trời cho nhà ống

- Phải đảm bảo các chức năng của giếng trước khi trang trí để tránh tình trạng không phù hợp với kiến trúc, không gian sinh hoạt và một số vấn đề khác.

- Nếu ngôi nhà đã đủ lượng ánh sáng tự nhiên cần thiết, trong khi diện tích không dư giả thì nên cân nhắc và tốt nhất có nên thiết kế giếng trời hay không.

- Giếng trời là một không gian, một bộ phận khá bắt mắt, là điểm nhấn thu hút của căn nhà rồi nên việc trang trí sắp đặt không nên quá rườm rà và phức tạp để tránh tình trạng gây rối mắt. Tốt nhất hãy để nó thật nhẹ nhàng, thông thoáng như đúng bản chất và vai trò của nó.

- Hạn chế tất cả những gì ở giếng trời có thể gây ảnh hưởng đến vai trò chiếu sáng và lưu thông không khí tự nhiên vào nhà.

- Chú ý đảm bảo an toàn trên các tầng mà chiều dài giếng trời đi qua, tránh nguy hiểm cho trẻ nhỏ.

Có lẽ với những phân tích về ưu, nhược điểm cũng như cách thiết kế giếng trời thì các bạn đã có những cân nhắc hợp lý về việc có nên thiết kế giếng trời cho ngôi nhà của mình hay không. Tuy nhiên với cách thiết kế giếng trời phù hợp kiến trúc, các bạn nên tìm kiến trúc tư vấn và thiết kế để mang lại hiệu quả tối ưu cho ngôi nhà.

Xem thêm: Quy định chiều cao tầng trệt không phải ai cũng biết