Cách tính chính xác kích thước chiều rộng cầu thang TIN222018

Cầu thang không đơn thuần là lối lên xuống giữa các tầng trong một ngôi nhà, cầu thang còn góp phần tạo nên nét thẩm mỹ và đóng vai trò quan trọng quyết định sinh khí trong ngôi nhà. Vậy kích thước chiều rộng cầu thang bao nhiêu là phù hợp? 

Các kiến trúc sư Angcovat sẽ giải đáp thắc mắc liên quan tới kích thước các bộ phận cơ bản của cầu thang. Nếu kích thước chiều rộng cầu thang thiết kế không chuẩn, sẽ rất dễ dẫn tới vấp ngã hoặc bất tiện khi lên xuống các tầng. Đối với các công trình kiến trúc và xây dựng các biệt thự đẹp, cầu thang được coi là phương tiện giao thông lên xuống giữa các mặt phẳng nằm ngang có độ cao khác nhau. Trong các công trình kiến trúc nhiều tầng đều phải thiết kế đường giao thông lên xuống liên hệ giữa các tầng với nhau, ví dụ cầu thang bộ, thang máy đứng, thang máy kiểu băng tải tự động, đường dốc thoải.

Nguyên tắc thiết kế kích thước chiều rộng cầu thang

Cấu tạo cầu thang cần có kết cấu chịu lực tốt, thường có mấy cách sau:

• Bậc cầu thang xây trên bản thang bê tông cốt thép chịu lực không có dầm cốn
• Bậc thang đúc liền toàn khối với bản thang bê tông cốt thép chịu lực không dầm
• Bậc thang xây trên bản thang bê tông cốt thép có dầm cốn hoặc kê lên tường chịu lực
• Cầu thang thiết kế lắp ghép: có thể là cầu thang bê tông cốt thép lắp ghép, hoặc cầu thang thép lắp ghép hoặc cầu thang gỗ lắp ghép. Thường tách riêng các bộ phận để lắp ghép như bậc thang, cốn thang, dầm thang, lan can, tay vịn, đối với thang bê tông cốt thép lắp ghép có thể kết hợp đúc liền bậc với bản thang thành một tấm lắp ghép lớn

Chia sẻ cách tính kích thước chiều rộng cầu thang

Cầu thang nhất thiết phải có lan can tay vịn để đảm bảo sự an toàn và tiện lợi cho người sử dụng. Đặc biệt kích thước chiều rộng cầu thang phải đảm bảo đủ rộng để đi lại và nếu là thang thoát hiểm thì phải tuân theo các yêu cầu thiết kế của thang thoát hiểm.

Khi thiết kế cầu thang cần đảm bảo các yêu cầu sau:

• Sử dụng thuận tiện, độ dốc và kích thước chiều rộng cầu thang phải hợp lý
• Hạn chế bậc chéo góc, đặc biệt là bậc có 1 đầu nhọn (giống hình tam giác)
• Kinh tế và thẩm mỹ (tùy theo cấp nhà và mức độ yêu cầu của từng loại công trình)
• Thi công dễ dàng và nhanh chóng
• Đảm bảo an toàn, có đầy đủ ánh sáng, không trơn
• Bền vững: chịu được tải trọng khi vận chuyển những vật nặng, có khả năng chịu lửa lớn.

2. Kích thước chiều rộng cầu thang phụ thuộc vào cách phân loại các loại thang

2.1. Phân loại theo độ dốc và tính chất sử dụng

a. Đường dốc thoải

Đường dốc thoải thường có độ dốc i=1/12-1/8 cũng sẽ ảnh hưởng tới kích thước chiều rộng của cầu thang. Cần chú ý các biện pháp chống trơn trượt cho bề mặt dốc. ví dụ như tạo độ nhám, kẻ ô quả tram, trải lớp cao su, trải thảm… Sử dụng ở những nơi có xe lên xuống giữa các độ cao khác nhau của công trình, hoặc dành cho người tàn tật, người già đi lại khó khăn. Thường thiết kế cho các đường dốc lên xuống của oto qua sảnh chính các công trình, đường dốc lên gara ô tô nhiều tầng, đường dốc cho xe vào kho vào nhà, đường dốc cho bệnh viện nhà an dưỡng…

Kích thước chiều rộng cầu thang phụ thuộc vào độ dốc

b. Bậc dốc thoải

Khi đường dốc thoải có độ dốc >1/8 thì phải làm bậc cho an toàn và kích thước chiều rộng cầu thang hợp lý. Bậc dốc thoải thường có độ dốc i=1/8-1/6. Bậc dốc thoải sử dụng ở những nơi đi lại có độ dốc thoải tương đối lớn. Ví dụ trong sàn dốc nhà hội trường, phòng khán giả, bậc dốc thoải lên các đài tưởng niệm, danh lam thắng cảnh,…

c. Bậc thềm nhà và cầu thang bộ

Bậc thềm và cầu thang bộ thường có độ dốc i= 1/3-1/1.5. Sử dụng đi bộ lên xuống giữa các tầng, các cốt cao khác nhau, có thể mang vác vận chuyển đồ đạc lên xuống. Loại này được sử dụng phổ biến hầu hết trong các công trình kiến trúc. Đối với các công trình công cộng, nơi đông người qua lại hoặc bậc thang có thể kết hợp vệt dốc để dắt xe thì thường có độ dốc nhỏ hơn (18-27 độ).

Độ dốc bậc thềm có mối quan hệ với kích thước chiều rộng cầu thang

Đối với nhà ở gia đình thường có độ dốc lớn hơn (27-33 độ). Đối với nhà ở nhỏ số lượng bậc không quá nhiều. Đôi khi có thể dốc tới 38 độ (bậc cao 190, rộng 240) vẫn đi lại thuận tiện và để tiết kiệm diện tích cầu thang. Tuy nhiên cần phải cân nhắc tới kích thước chiều rộng cầu thang để đảm bảo sự thuận tiện trong đi lại. Tránh trường hợp cầu thang rộng quá gây lãng phí hoặc hẹp quá sẽ khó khan trong di chuyển. Việc tính toán giữa độ dốc và chiều rộng cầu thang cần phải linh hoạt và cụ thể.

>>> Xem cách đọc bản vẽ thiết kế nhà để tránh lãng phí và sai sót trong quá trình thi công xây dựng

2.2. Phân loại cầu thang theo chức năng hoạt động trong công trình

• Cầu thang chính thường đặt ở các sảnh, các nút giao thông chính của nhà, là cầu thang được sử dụng nhiều nhất

Kích thước chiều rộng cầu thang chính của biệt thự 3 tầng sang trọng đẳng cấp

• cầu thang phụ: Thường đặt ở vị trí phụ, ít sử dụng hơn. Ví dụ cầu thang đi xuống tầng hầm, tầng kho, tầng kỹ thuật, hay cầu thang lên xuống sân chơi,..
• Cầu thang phục vụ: thường nằm trong các phòng phục vụ hoặc có cửa ra vào riêng dành cho nhân viên phục vụ để vận chuyển đồ đạc, thức ăn
• Cầu thang thoát hiểm: là cầu thang dự phòng khi có sự cố dùng để thoát người. Ví dụ có hỏa hoạn, động đất… Yêu cầu khả năng chống cháy và độ bền vững cao: được phân bố đều nhau cách nhau 40m.
• Cầu thang cứu hỏa: thường là thang sắt áp sát phía ngoài công trình được phân bố cách nhau khoảng 100m một cái, tùy theo loại công trình cần lắp đặt

Lưu ý kích thước chiều rộng cầu thang đối với từng loại thang khách nhau sẽ khác nhau để đảm bảo đúng mục đích sử dụng.

2.3. Phân loại cầu thang theo vật liệu

• Thang gỗ: trước đây khi chưa có các loại vật liệu hiện đại như bê tông cốt thép thì gặp nhiều loại thang gỗ. Nay ít gặp và chỉ dùng cho một số công trình đặc biệt mà cần cầu thang gỗ có đóp góp nhiều vào việc trang trí nội thất. Hoặc chỉ còn phổ biến trong dân gian ở những vùng sẵn vật liệu gỗ.
• Thang gạch đá” thường xây theo kiểu vòm cuốn, nay cũng ít gặp do việc xây dựng lâu, khó làm và giá thành cũng không rẻ hơn bao nhiêu so với thang bê tông cốt thép.
• Thang thép: được chế tạo bằng thép góc, thép hình. Thường gặp trong các công trình công nghiệp hoặc sử dụng cho các thang cứu hỏa bên ngoài.
• Thang bê tông cốt thép là loại phổ biến nhất trong các công trình kiến trúc hiện nay. Ưu điểm là thi công nhanh, độ bền vững cao, dễ tạo hình tạo dáng và trang trí đẹp cho nội thất. Kích thước chiều rộng cầu thang cũng khác nhau phụ thuộc vào vật liệu sử dụng để làm thang nhưng vẫn đảm bảo được việc giao thông đi lại thuận tiện cho người sử dụng.

Kích thước chiều rộng cầu thang làm từ vật liệu bê tông cốt thép của biệt thự 3 tầng tân cổ điển

>>> Chi tiết mẫu biệt thự phong cách châu âu 3 tầng có cầu thang đẹp mê ly

3. Kích thước chiều rộng các bộ phận chính cầu thang

3.1.Kích thước chiều rộng của cầu thang

Thông thường tính theo số luồng người đi trên thang (cứ 600mm cho một luồng người đi, nếu >3 luồng người có thể tính 550mm/1 luồng người). Số luồng người đi trên thang phụ thuộc vào số lượng người cần thoát ra khỏi nhà khi có sự cố hỏa hoạn. Từ việc tính toán số lượng người đi trên một thang nhân với 550mm để tính ra kích thước chiều rộng của cầu thang.

Kích thước chiều rộng cầu thang phụ thuộc vào số lượng luồng người đi

Đối với công trình công cộng, đông người thường làm vế thang 3-4 luồng người đi, đối với công trình công cộng nhỏ 2-3 tầng có thể làm vế thang 2 luống người. Đối với nhà ở, các loại nhà chung cư, tập thể như nhà công cộng. Còn đối với nhà ở nhỏ nếu làm cầu thang cho 1 luồng người thì kích thước chiều rộng của cầu thang tối thiểu >800mm (0.8m) để có thể mang vác vận chuyển đồ đạc lên xuống.

3.2.Độ dốc cầu thang có liên quan tới kích thước chiều rộng cầu thang

Việc xác định độ dốc thang hợp lý hay không là do tỷ lệ giữa chiều cao và kích thước chiều rộng cầu thang. Thường độ dốc thang từ 18-33^o là hợp lý, chiều cao bậc thang từ 120-170mm (nếu có vệt dắt xe bậc cao 120-140mm) là hợp lý, nếu không có vệt dắt xe cao 150-170mm là hơp lý).

Chiều cao và kích thước chiều rộng cầu thang có quan hệ mật thiết với khoảng rộng bước đi theo công thức: 2h + b =600mm, trong đó h là chiều cao bậc thang, b là chiều rộng mặt bậc.

Cách tính kích thước chiều rộng cầu thang phụ thuộc chiều cao bậc

Theo công thức trên ta có thể suy ra chiều rộng mặt bậc tương ứng với chiều cao bậc đã chọn, số bậc liên tục 18 bậc trong một vế. Trong trường hợp đặc biệt diện tích chật hẹp có thể làm độ dốc thang tới 45^o, bậc cao có thể tới 200mm.

3.3.Kích thước chiếu nghỉ liên quan tới chiều rộng cầu thang

Chiếu nghỉ và chiếu tới luôn luôn lớn hơn hoặc bằng kích thước chiều rộng cầu thang. Thường thường chiếu tới rộng hơn chiếu nghỉ vì là nút giao thông ra vào tại các tầng. Ngoài ra khi thiết kế cầu thang người ta còn phải xem xét đến khả năng vận chuyển đồ đạc, kích thước của đồ đạc để thiết kế chiều rộng của chiếu nghỉ, chiếu tới. Ví dụ đối với nhà ở chung cư có vệt dắt xe đạp, xe máy lên xuống thì chiếu nghỉ, chiếu tới phải có kích thước chiều rộng cầu thang tối thiểu 2,1m để quay được xe. Tương tự như vậy cầu thang của cơ quan trường học phải tính chiếu nghỉ, chiếu tới có thể vận chuyển được tủ, bàn, ghế qua….

Chiếu tới và chiếu nghỉ có ảnh hưởng tới kích thước chiều rộng cầu thang

Ngoài ra đối với chiều cao lan can tay vịn tính từ giữa mặt bậc lên mặt trên của tay vịn là 800-900 mm (nếu cầu thang dốc nhiều có thể giảm bớt độ cao cho thích hợp với tầm tay).

Trên đây là những chia sẻ các thông tin về kích thước chiều rộng cầu thang dành cho quý khách hàng của chúng tôi. Hy vọng đây là những thông tin hữu ích dành cho các bạn nhất là những người chuẩn bị xây nhà. Nếu muốn xây dựng những mẫu nhà đẹp như biệt thự nhà vườn 1 tầng hay nhà cao tầng thì hãy liên hệ với chúng tôi theo số Hotline 0988 030 680 để được tư vấn chi tiết nhất nhé.

>>> Xem thêm cách tính bậc cầu thang nhà lệch tầng đơn giản nhanh chóng nhất